Bijscholing van moniteurs, contact met ouders en bezoek aan Foyers voor doven
Groepsfoto van deelnemers en gasten bij de afsluiting van de bijscholing in Ndondol
Ieder jaar organiseert AMCRE twee bijscholingsbijeenkomsten van monteurs en ouders van doven. De eerste bijeenkomst vond dit jaar plaats in de Foyer van Ndondol (Diourbel regio) waar van 3 tot 8 februari, 9 moniteurs (6 vrouwen en 3 mannen) uit midden en zuid Senegal de cursus volgden. Bij de sluiting daarvan waren Carla de KS voorzitter ,Wilma de secretaris en ook Jan en Annie Geus (KS-vriend) aanwezig.
De daaropvolgende dagen vervolgden zij deze missie met een bezoek aan de Foyers van Gandiaye en Joal-Fadiout waar zij goede resultaten registreerden. Het was een heel vermoeiende reis, maar zeer de moeite waard en gewaardeerd door moniteurs, ouders en dove leerlingen. De dynamische monitrice, Mané Ndao in Gandiaye, bracht ons in contact met Matar Ndao een vriend van haar Foyer.
Présentatie van het KS project voor doven en contacten met de Senegalese overheid
Bezoek van de equipe AMCRE en Jan bij Matar Ndao
Op 16 april brachten Jan en Fatou Ndiaye van AMCRE, met Nfally Diatta en Babacar Seck een bezoek bij Matar Ndao directeur van ANPEJ, een Senegalese Directie met Projecten die vorming en integratie van jongeren (15+) in de wereld van werken voorstaat. Hij bezocht onze Foyer voor doven in Gandiaye sinds de opening en sindsdien brengt hij daar regelmatig een bezoek. Hij is zeer onder de indruk van dit KS-programma dat zich daar heeft geworteld in de plaatselijke gemeenschap met hulp van ouders van dove kinderen. Hij zal onze inzet steunen bij zijn Senegalese collega’s en bij de President van Senegal die hij sinds lang persoonlijk kent.
Presentatie KS in de Universiteit van Dakar en Bestuursvergadering in Den Haag
Jan présenteert het KS-programma voor doven in de Universiteit van Dakar
Op 23 april presenteerde Jan het KS-programma met Foyers voor doven in de nabijheid van thuis met de inzet van ouders en vrijwillige plaatselijke moniteurs in een internationale bijeenkomst van professoren, georganiseerd in de Universiteit van Dakar. De bijeenkomst had als thema: de toekomst van de mensheid in de context van kunstmatige intelligentie. Hij sloot zijn presentatie met de conclusie dat dit KS-programma nooit zo’n succes had kunnen hebben gehad, zonder het gebruik van mobile telefoons die via WhatsApp dagelijkse inspecties en correcties in alle Foyers mogelijk maakt. Op 6 juni organiseerde KS haar voorjaarsvergadering in Jan zijn flatje in Den Haag. Behalve één lid was ieder present. Het jaarverslag van KS 2024 staat op de website en dat van AMCRE (de uitvoerende Associatie in Senegal) werd goedgekeurd. Behalve de lopende zaken in Senegal werd gesproken over de ontwikkeling van het voorgestelde ‘Kempercentrum’ in de Niayes.Dit blijft voorlopig een persoonlijke onderneming van Jan. De volgende KS-bestuursvergadering is gepland op 12 oktober 2025 bij Bert in Schilde.
President verkiezingen brachten in Senegal in april 2024 een nieuwe regering aan het bewind. Dat was voor de Kemperstichting en AMCRE (de begeleider van ons programma in Senegal) een gelegenheid om onze doelstelling en werkwijze onder de aandacht te brengen met een herziene editie van onze ‘folder’ waarin wij, na 20 jaar operationeel werken, nu ook resultaten kunnen tonen. Sinds 2003 hebben wij 31 foyers voor doven gelanceerd waarvan er dit jaar 16 operationeel waren. In totaal hebben wij 87 ‘moniteurs’ geïntroduceerd in gebarentaal (waarvan 38% vrouwen). Zodoende hebben nu 870 dove kinderen (38% meisjes) in Senegal onze foyers bezocht. Wij hebben daarvan naam en verblijfplaats. Het grootste deel daarvan heeft nu een zelfstandige positie in de maatschappij. Een twintigtal dove jongeren (oud-leerlingen van een foyer) volgde in 2024 een stage op een werkplaats. Onze strategie ‘van de bottom up’ is effectief en schept voldoening.
I. Voortgang van de KS projecten
Training van dove kinderen
a) Lessen gebarentaal
Het schooljaar 2023/24 begon in de meeste foyers (doven opleiding centra) op 1 november, eindigend 8 maanden later. Er werden 190 leerlingen geteld, waarvan 64 meisjes, verspreid over de16 operationele foyers, waarvan 5 met 2 klasjes (beginners en gevorderden). Er komen wel nieuwe dove leerlingen bij (36) maar het aantal dove schoolverlaters is groter (42). Dit komt met name doordat sommige leerlingen klaar zijn met de opleiding en beginnen met het leren van een vak, terwijl tegelijkertijd het aantal ongeletterde dove kinderen in de gebieden waar de foyers actief zijn geleidelijk daalt. Van de in totaal 190 leerlingen waren er 36 nieuwe leerlingen. De lessen in alfabetisering en gebarentaal werden gegeven door 21 moniteurs. Ook wordt er les in gebarentaal georganiseerd voor mensen waar de dove kinderen mee om gaan. In 2024 werden deze lessen voor het vierde jaar gegeven aan 97 niet doven, zoals ouders, vrienden van de doven en hoofden van de ateliers waar stage gelopen wordt, en aan enkele lagere school leerlingen. Dit gebeurde in meer dan de helft van alle doven foyers. Er is soms samenwerking met de lagere scholen in de buurt van de foyers, b.v. voor potloden en papier, maar deze samenwerking is voor verbetering vatbaar. Sommige schoolhoofden stelden een klaslokaal ter beschikking voor deze lessen ter bevordering van een betere communicatie tussen wel en niet horenden. De kwaliteit van dergelijke lokalen zou echter beter moeten zijn en ook ontbreekt garantie dat de toegewezen lokalen langere tijd gebruikt mogen worden.
b) Controle bezoeken
Alle foyers in en om Dakar werden ieder 2 keer bezocht door AMCRE staf. Tijdens deze bezoeken werd de kwaliteit van het lesgeven gecontroleerd en waar nodig de vereniging van de ouders van doven met raad en daad bijgestaan. De moniteurs van de meer in het binnenland gelegen foyers werden gemonitord en gesteund d.m.v. video gesprekken (Whatsapp).
c) Training van de moniteurs
Er worden jaarlijks twee bijscholingen van moniteurs georganiseerd: één in Dakar, en één in het binnenland. Van 15 – 20 januari ’24 vond een cursus plaats in het Centre Daniel Grouès in St. Louis waar moniteurs uit de nabij liggende regio’s getraind werden. Van het Kemperstichting bestuur woonden Carla en Jan deze training bij. Een tweede training vond plaats van 16 – 24 december ’24 in Dakar, bijgewoond door Jan. In totaal werden 21 moniteurs getraind, traditie getrouw met financiering van de Schilde/GROS. De twee trainingen behandelden het volgende: herziening van de bestaande training modules gebaseerd op gebaren taal, de voorbereiding van leerlingen-fiches, de ‘pedagogie de suivi de classe’, maar ook het omgaan met een nieuwe trainingsmodule; deze was dit jaar voor het eerst gericht op ambachten en andere professionele activiteiten. Ouders en vrienden van de doven werden ook uitgenodigd om deel te nemen aan de trainingen. De cursus eindigde met een test en een ‘certificaat’ werd uitgereikt aan hen die slaagden. Deze getrainde moniteurs kunnen gevraagd worden nieuwe vrijwilligers op te leiden en te ondersteunen. Nieuw voor de training van dit jaar was dat het aanleren van een vak centraal stond. De moniteurs werd een nieuwe vocabulaire aangeleerd die hierop gericht is, waardoor zij de leerlingen kunnen helpen zich sneller een vak eigen te maken en zich te integreren in het ontvangende atelier. Een tweede ‘nouveauté’ was de introductie van lichamelijke oefening als een extra vak in het doven onderwijs – iets wat in een aantal foyers was begonnen en duidelijk leek bij te dragen aan het verbeteren van de sociale omgang tussen de leerlingen.
d) Samenwerking met openbare scholen in de buurt van de foyers
Deze samenwerking, belangrijk voor de bevordering van de integratie van de dove kinderen in de samenleving van de horenden, zou veel beter kunnen. Sommige foyers worden af en toe bezocht door onderwijzers uit de omgeving. Dit is verre van voldoende.
e) Samenwerking met de overheid en anderen
De nieuwe regering zorgde voor veranderingen in het Ministerie van Onderwijs dat destijds een nieuwe overeenkomst (Protocol d’Accord) met de KS beloofde voor te bereiden. De erkenning van het werk van de KS/AMCRE, het bedrag van de overheidssteun in de kosten en samenwerking tussen openbare lagere scholen en de doven foyers, zouden belangrijke speerpunten zijn van die overeenkomst. Helaas is daar nu serieuze vertraging in opgetreden. KS/AMCRE legt zich daarom toe op het versterken van de verenigingen van ouders van doven en via hen op het benaderen van Gemeentelijke Diensten voor mogelijke steun. Drie ouder organisaties hebben zo steun weten te krijgen voor aanleg van elektriciteit en een waterput (Gandiaye); Gandiaye en Keur Madiabel hebben ook ieder 3 computers compleet met auditief materiaal ontvangen van het Ministerie van (Tele) Communicatie en Informatica. ANAMO (Agence National de la Maison de l’Outil) heeft de training in aluminium timmerwerk van 6 dove leerlingen bekostigd.
De ouder verenigingen zien zich geconfronteerd met een groot aantal problemen, zoals: a) de stijging van het aantal leerlingen dat extra kosten met zich meebrengt en b) ontbreken van een goede plek om les te geven/krijgen. Het is van groot belang dat de ouderverenigingen doorgaan met bekendheid te geven aan hun werk en met het uitbreiden van hun netwerk van technische en financiële partners op het lokale niveau.
f) Lesmateriaal
AMCRE houdt regelmatig het les materiaal bij, zorgt dat dit up-to-date blijft en beantwoordt aan de behoeftes van de dove leerlingen, ook rekening houdend met hun leven na afloop van de alphabetisatie cursus. Nieuw les materiaal werd ontworpen, gericht op het vak wat oudere dove leerlingen zouden kunnen kiezen, zoals metaal timmerwerk, smederij, schoenmaker, huishoudster, couturier, etc. Er is een lesprogramma opgesteld met het bijbehorende didactische materiaal dat in iedere foyer wordt gebruikt. Daarbij wordt ook gebruik gemaakt van bestaand lesmateriaal van lagere scholen, iets wat hopelijk zal bijdragen aan een betere erkenning van de getuigschriften die de dove leerlingen aan het eind van de cursus kunnen verkrijgen.
g) Samenwerking met de verenigingen van de ouders van dove kinderen
De dialoog met de ouders van dove kinderen wordt door AMCRE gekoesterd. Zij vragen steevast meer steun voor een betere begeleiding van hun dove kinderen en hun onderwijs. Hulp werd ook gevraagd bij het verkrijgen van juridische erkenning van de oudervereniging, evenals meer steun voor les- en ander schoolmateriaal, en vooral voor de vergoeding van de moniteurs, waar de meeste ouderverenigingen zelf nog niet de middelen voor hebben. In 2024 ontvingen 16 ouderverenigingen steun van de KS voor de vergoedingen van deze 21 moniteurs. Sommige ouderverenigingen ontvingen steun op het lokale vlak, van de gemeente of andere donoren (zie ook paragraaf e). Hulp bij het verkrijgen van geboortebewijzen is een andere wens van de ouderverenigingen.
h) Werk na Opleiding
Er zijn nu 9 van de 16 verenigingen van ouders van dove kinderen die het post alphabetisatie programma steunen. 44 leerlingen van gevorderde leeftijd werden ondergebracht in werkplaatsen van lokale ambachtslieden om daar een vak te leren, terwijl zij onderwijs krijgen in vak gerichte gebarentaal. AMCRE is bezig aan een statistische weergave van deze activiteiten.
i) Vergoeding van moniteurs
Met de steun van de RKWO wordt het belangrijkste deel van de vergoeding aan de 21 huidige moniteurs via AMCRE door de KS gefinancierd. Tegelijkertijd worden de (16) ouderverenigingen er door AMCRE op gewezen dat zij de grootste bijdrage aan de betaling van de moniteurs moeten leveren, in het belang van de continuïteit. Helaas is het in vele plaatsen nog moeilijk voor de ouder verenigingen om dit op te brengen.
B. Beter leven met verworven kennis
In Senegal en haar buurlanden gaat slechts 50% van de kinderen naar school waar zij vaak geen relevante kennis opdoen. Dit project wil hier een oplossing voor bieden door het bevorderen van korte cursussen over een specifiek thema van lokaal belang. Ook door het bevorderen van lezen d.m.v. dorpsbibliotheekjes ondergebracht in de leerherbergen indertijd opgezet door de UNESCO clubs. De renovatie van leerherbergen die daarvoor in aanmerking komen wordt door de UCN gefinancierd met 5,500 Euro, in eerste instantie voor de leerherberg van Cherif Lo (voor details zie onder D).
C. Bevordering van het Lezen
Nadat dit project enkele jaren goed heeft gelopen zijn de beheerders van de bibliotheekjes in beide plaatsen (Diarere en Ndondol) op problemen gestuit: deel van de in eerdere jaren uitgeleende boeken werd niet meer teruggebracht. Het is de vraag of de bevoorrading met nieuwe boeken door moet gaan zolang het onderliggende probleem niet is opgelost.
D. Versterking van de infrastructuren (foyers en Leerherbergen)
Met de donatie van UCN heeft de Club Unesco van Cherif Lo het volgende bewerkstelligd:
renovatie van het centrale gebouw daterend uit 1992;
het ‘sanitaire bloc’ verbeterd en betegeld, de muur rond het terrein gerepareerd; een onderkomen voor de bewaker gebouwd;
voorts zijn kantoor meubilair aangeschaft voor het management van het centrum.
II. AMCRE:
AMCRE diende in september 2024 een activiteiten plan in met een budget voor 2025, daar werd besproken en goedgekeurd op de KS vergadering van 29 september ’24.
het technische team van AMCRE bestond in 2024 uit 2 full time krachten: de administrateur (Nfally Sany Diatta) en de training en gebarentaal specialist (Babacar Seck), part-time gesteund door gebarentaal specialist François Manga.
het Bestuur van AMCRE kwam in 2024 bijeen op 21 september 2024 om zich te beraden over de in 2023 gedane uitgaven; een budget voorstel voor 2025 te presenteren aan de KS; en hoe contact te maken met de nieuwe regering.
samenstelling van het AMCRE Bestuur: 5 onbezoldigde leden: Babacar Fall (voorzitter), Fatou Ndiaye (secretaris), Mamadou Hervé Fall (penningmeester), Félicité Salzman (2e penningmeester), Aliou Doumbouya (lid Communicatie); en twee onbezoldigde adviseurs: Jan de Bosch Kemper (algemeen) en Honorine Fall (rekeningen).
III. Vrienden van de KS
De lijst van Vrienden van de KS in Frankrijk telt inmiddels een 20-tal personen/families in Frankrijk. De vrienden van de KS in Nederland (22) ontvingen een speciale informatie brief over de KS en haar activiteiten. In Frankrijk en Nederland brachten de in totaal 42 vrienden in 2024 samen een bedrag van 1,732 Euro bijeen.
IV. P.R. activiteiten
Nieuwsbrief: de KS Nieuwsbrief is in 2024 2 x uitgekomen;
De in 2023 vernieuwde website werd in november 2023 gelanceerd en na een update en kleine verbeteringen en aanpassingen door bestuurslid Philippe met behulp van Paul, Bert en Maaike, is deze nu volledig operationeel.
Carla nam actief deel aan 2 braderieën in Frankrijk wat nieuwe leden opleverde.
De nieuwe KS brochure/flyer werd actief door alle bestuursleden gebruikt en verspreid.
V. KS Bestuurszaken
Het bestuur vergaderde op 29 september ’24, traditie getrouw in Schilde, België, bij bestuurslid Bert Schortinghuis, om met name de toekenning van de fondsen voor het komende jaar aan AMCRE te bespreken. Een bedrag van 46,879 Euro werd door de KS hiervoor gegarandeerd.
Met dankbaarheid werd kennis genomen van de donaties van de gemeente Schilde/GROS (2325 Euro), van RKWO (7,500 Euro) en van UCN (5,500).
Veldbezoeken vonden plaats door Jan en Carla (St. Louis training en foyers in de omgeving, plus Cherif Lo), Jan en Wilma brachten begin maart een tweede bezoek aan Cherif Lo. Jan nam deel aan de monitor training van 20-24 december in Tivaouane Peuhl. Carla maakte haar jaarlijkse tournee, ook naar Gandiaye, en vervolgens aan Ndondol, Diarère.
De bestuurszaken: Margot van der Velde (WFP Dakar) wordt aangesteld als ‘out-posted bestuurslid in Dakar, ter ondersteuning van Jan. Verder bleef de bestuurssamenstelling ongewijzigd.
De Kemperstichting is nog niet erkend in Senegal; in 2024 werd door Carla en Jan onderzocht hoe dit te bewerkstelligen.
VI. Financieel jaarverslag Kemperstichting over 2024
Het Kemperfonds heeft dit jaar kunnen profiteren van de gunstige koersen op de aandelen markt waardoor de waarde van het Kemperfonds flink is toegenomen.
Zoals het overzicht laat zien heeft de Kemperstichting de financiële garanties die de Kemperstichting aan AMCRE heeft toegezegd zonder problemen kunnen nakomen. Om ook deze garanties voor 2025 te kunnen nakomen zal de Kemperstichting een beroep moeten doen op een bijdrage uit het Kemperfonds.
Het overzicht laat zien dat de Kemperstichting een gezonde financiële basis heeft en de doelen die de Kemperstichting zich heeft gesteld zonder problemen kan nakomen.
Financieel overzicht Kemper rekening 2024
Kemperfonds
Waarde Kemperfonds op 31-12-2023
€ 430.801,13
Waarde Kemperfonds op 31-12-2024
€ 489.422,00
Jaaroverzicht bankrekening ABN/AMRO no NL54ABN0610929062
Een nieuwe folder betreffende ons KS programma voor de doven
Op 2 april, vlak voor de nationale feestdag van Senegal op 4, april werd een nieuwe president geïnstalleerd. Het was een spannende strijd die ruimschoots werd gewonnen door de oppositie: Diomaye Faye werd president en Ousmane Sonko werd eerste minister. Dit team wint met de belofte ‘schoon schip’ te maken. Om ze daarmee te helpen bracht KS nogmaals haar originele inzet voor alle doven met de inzet van ouders onder de aandacht. Na meer dan twintig jaar vrijwillige inzet kan dat nu met de presentatie van behaalde resultaten in een nieuwe versie van haar brochure.
Daarin worden cijfers gegeven van de afsluiting het schooljaar 2023-2024 als volgt:
Naast het ontwikkelde en regelmatig bijgewerkte lesprogramma heeft KS nu 31 plaatselijke verenigingen van ouders geholpen met de oprichting en het beheer van16 operationele Foyers zijn waarvan 5 Foyers met twee klassen (beginners en gevorderden). Er zijn in totaal 87 ‘moniteurs’ opgeleid en 870 dove kinderen (38% meisjes) hebben de Foyers bezocht waarvan de eerste generatie nu functioneel is geïntegreerd in de wereld van het werken.
een dove stagaire in zijn werkplaats
Voorstellen bij de KS Jaarvergadering in Schilde
Op 29 september verzamelde het voltallige bestuur van KS bij Bert Schortinghuis in Schilde. Er werd gesproken over de relatie met AMCRE, het Netwerk RFS van Foyers en de overheid. Sinds een 20tal jaren hebben KS en haar partners met succes een strategie opgebouwd die aan alle doven ,via functionele alfabetisering, toegang tot een volwaardige rol in de gemeenschap opent, als hun ouders daar de eerste aanzet toe geven. Om deze ontwikkeling te kunnen voortzetten moeten de plaatselijke gemeenschap en de nationale overheid, de KS toelages overnemen zodat zij verder kan werden aan onderwijs methodes en begeleiding.
De gemeente ‘Tivaouane Peulh” heeft het terrein van Jan in de “Niayes” verkavelt voor woningbouw. Dit terrein van ruim 2ha gaf zij de naam: “Lotissement Kemper”. Een deel daarvan blijft het bezit van Jan en is toegewezen voor “Equipment”. Jan stelt voor hier op zijn kosten een sociaal “Kempercentrum” te bouwen dat hij vervolgens aan de stichting zal overdragen. Dit centrum zal met een gemeenschapsruimte en een bibliotheek, niet alleen K1 taken voor doven kunnen begeleiden, maar ook een bijdrage kunnen leveren aan het programma K2 ‘beter leven met verworven kennis’.
Terrein in de Niayes :het deel links blijft bij Jan; het deel rechts gaat naar de gemeente
Bijscholing van Moniteurs en consultatie met verenigingen van ouders
Nadat de eerste bijscholing van ‘moniteurs’ dit jaar plaats vond in Saint Louis, werden in december de activiteiten afgesloten met een tweede bijscholing van ‘moniteurs’ en een consultatie met ouders van dove leerlingen in Dakar. Hierin namen Foyers uit Dakar en het westen van Senegal deel. Het les materiaal werd dit jaar uitgebreid met gebaren taal gebruikt bij ambachtslieden in het bedrijfsleven waar een 33 tal doven (recente oud leerlingen van onze Foyers) een werkplek vonden.
bijscholing en consultatie in Tivaouane Peulh (bij Dakar)
Bijscholing van Moniteurs en consultatie met ouders van doven
Van 15 tot 20 januari vonden training cessies voor moniteurs en een bijeenkomst met ouders en vrienden van doven plaats in het ‘Centre Daniel Gronès pour les sourds’ in Saint Louis. 8 Foyers uit het noorden en zuiden van Senegal waren vertegenwoordigd waarvan 3 tevens door hun plaatselijke vereniging van ouders en vrienden van doven belast met hun beheer. In totaal namen 11 moniteurs waarvan 8 vrouwen deel aan de training verzorgd door het team van AMCRE. Al de deelnemende moniteurs voltooiden met succes hun test ‘communicatie gebarentaal’. Met name om het beheer van het KS programma voor doven in Senegal en de articulatie met de plaatselijke uitvoerders ervan te versterken, namen ook bestuursleden van KS deel.
De CRE (Leerherberg) van Cherif Lo wordt in eer hersteld.
Mede met een donatie van het UNESCO Centrum Nederland werd de eerste hand gelegd aan de Renovatie van de Leerherberg in Cherif waar de Leerherberg werd opgenomen in het gemeentelijk erfgoed. Leden van de oorspronkelijke Unesco Club uit 1998 namen het initiatief hun club te hernieuwen met een programma van activiteiten. Als eerste stap werd besloten de bewaking van het centrum te versterken door een ‘artisan vanier’ toe te laten die er een vaste plaats kreeg om zijn manden daar te maken. Voor hem werd een huisje gebouwd waar hij kan werken en overnachten terwijl hij zonder betaling de Leerherberg bewaakt. Het oorspronkelijke gebouw van de Leerherberg werd voorzien van een nieuwe tegelvloer en het bureautje kreeg nieuwe kasten voor de bibliotheek waarvan de inhoud wordt vernieuwd.
Als tweede stap zal in het regenseizoen (juli-september) het nog braak liggende terrein worden beplant met bomen voor schaduw en fruit. Behalve het plan op dit terrein ook een kleuterschool te openen zal er vervolgens ook een podium en geluidsinstallatie worden geïnstalleerd waarmee de Unesco club deze Leerherberg tot een cultureel community centrum ombouwen.
Overleg tussen KS en AMCRE
Naast de oprichter van KS met zijn vaste woonplaats in Dakar en het jaarlijkse bezoek van haar voorzitter, overlegt nu ook haar secretaris met een woning in Saly regelmatig met het AMCRE bestuur en het team belast met de uitvoering en begeleiding van projecten. Begin dit jaar werd de samenwerking overeenkomst tussen KS en AMCRE voor een periode van vijf jaar verlengt. Volgens deze overeenkomst evalueert en begeleid AMCRE, als onafhankelijke Senegalese Associatie, project aanvragen en KS donaties. Jaarlijks geeft AMCRE rekenschap van uitgevoerde taken door plaatselijke belanghebbenden en dient zij bij KS per budgetlijn een aanvraag in voor uitgaven verwacht in het volgend jaar. Na goedkeuring door KS in haar najaarsvergadering van een maximum bedrag dat kan worden besteed, pre-financiert AMCRE goedgekeurde operaties uit haar eigen rekening. Drie tot vier maal per jaar kan AMCRE gemaakte uitgaven terug claimen bij KS. Zodoende heeft KS de garantie dat donaties altijd volledig worden besteed waarvoor zij zijn bestemd. AMCRE van haar zijde blijft altijd solvabel daar zij haar bankrekening nooit negatief belast.
Bestuursleden van KS als ook van AMCRE zijn onbezoldigd. Beiden zijn algemeen nut beogende instellingen zonder winst oogmerk.
Deze werkwijze werk doorgelicht en zonder wijziging voortgezet.
Het afgelopen schooljaar toonde in veel opzichten een consolidatie van de nagestreefde KS aanpak, zoals zal blijken uit dit jaarrapport. Er werd voortgeborduurd op acties en positieve ontwikkelingen die in eerdere jaren succesvol bleken te zijn geweest.
Er waren helaas ook tegenvallers: ook in 2023 vertoonden de onderhandelingen met de centrale overheid weinig tot geen voortgang. De medewerking van de plaatselijke overheden steeg echter aanmerkelijk en het AMCRE/KS team in Dakar verlegde haar focus daarom op deze instituties via de organisaties van dove ouders.
I. Voortgang van de KS projecten
Training van dove kinderen
a) Lessen gebarentaal
Het schooljaar 2022/2023 begon in de meeste foyers (doven opleiding centra) op 1 november 2022, eindigend in juni 2023. Het telde 198 leerlingen waarvan 71 meisjes, verspreid over de 16 operationele foyers, waarvan 5 met 2 klasjes (beginners en gevorderden). Dat deze aantallen ook dit jaar iets lager liggen dan vorig jaar komt met name doordat er een aantal leerlingen klaar zijn met de opleiding en beginnen met het leren van een vak, en ook vermindert geleidelijk het aantal ongeletterde dove kinderen in de gebieden waar de foyers actief zijn. Van de in totaal 198 leerlingen waren er 32 nieuwe leerlingen. De lessen in alfabetisatie en gebarentaal werden gegeven door 21 monitors aangesteld door de verenigingen van ouders en vrienden van doven. In 2023 werd wegens bewezen succes voor het derde jaar les in gebarentaal gegeven aan 137 niet-doven, zoals ouders, vrienden van de doven en met name lagere school leerlingen. Dit gebeurde in meer dan de helft van alle doven foyers. Er is samenwerking met de lagere scholen in de buurt van de foyers, zoals leveren van potloden en papier, maar dit kan worden verbeterd. Sommige schoolhoofden stelden een klaslokaal ter beschikking voor deze lessen ter bevordering van een betere communicatie tussen wel en niet horenden. De kwaliteit van dergelijke lokalen zou echter beter moeten zijn.
Sommige gevorderde dove leerlingen vinden het leuk om hun monitor te helpen in het lesgeven aan nieuwe leerlingen en dat liep ook in 2022-2023 goed (“aanpak van onderwijs voor doven door doven”).
b) Controles
Maandelijks vonden controle bezoeken plaats met name in de foyers in de voorsteden van Dakar.Tijdens deze bezoeken wordt de kwaliteit van het lesgeven gecontroleerd en waar nodig de vereniging van de ouders van doven met raad en daad bijgestaan. De moniteurs en leerlingen worden ook gevolgd via de moderne techniek: d.m.v. video gesprekken via Whatsapp om zo de prestaties van monitors en leerlingen te kunnen evalueren en verbeteren en indien nodig in de Training van moniteurs aan te passen.
c) Training van de monitors
Een bijscholing cursus van 21 moniteurs vond plaats van 12-17 januari 2023 in het Centre Barbara in Bignona gedurende welke monitors uit de nabij liggende regio’s getraind werden. Drie bestuursleden van de Kemperstichting (Carla, Jan en Wilma) woonden deze training bij. Een tweede training vond plaats van 18-23 december 2023 in de daarvoor beschikbare ruimte in het kantoor van AMCRE. Onder dit laatste aantal bevond zich een nieuwe monitrice voor de nieuw op te richten foyer in Guédiawaye. De twee trainingen behandelden het volgende onderwerp: herziening van de bestaande training modules gebaseerd op gebarentaal, de voorbereiding van leerlingen fiches en de ‘pedagogie de suivi de classe’. Ook sommige ouders en vrienden van de doven namen deel aan de trainingen. Babacar Seck (en in Bignona ook bijgestaan door Francois Manga) leidde de training van de moniteurs. Aan het einde van de cursus werden de moniteurs aan een test onderworpen ten einde een zekere garantie te hebben van hun kunnen. Zij worden nl ook geacht andere nieuwe moniteurs op te leiden.
d) Samenwerking met openbare scholen in de buurt van de foyers
Deze samenwerking is erg belangrijk voor de bevordering van de integratie van de dove kinderen in de samenleving van de horenden. De monitors van een aantal foyers voor doven (Gandiaye, Kaolack, Keur Madiabel, Bignona en Diohine) namen deel aan het programma “Cellules Pédagogiques”, georganiseerd door onderwijzers om het lager onderwijs uit te breiden met activiteiten van plaatselijk belang.
e) Samenwerking met de overheid
Het Ministerie van Onderwijs had zich indertijd (2021) gecommitteerd aan het voorbereiden van een nieuwe overeenkomst (Protocol d’Accord) met de KS, waarin naast de erkenning van het werk van de KS/AMCRE het bedrag van de overheidssteun in de kosten en samenwerking tussen openbare lagere scholen en de doven foyers, zou worden opgenomen. In verband met de geo-politieke situatie in het land is er afgelopen jaar hierover geen contact geweest met regering instanties op het centrale niveau. KS/AMCRE heeft zich in plaats daarvan toegelegd op het versterken van de verenigingen van ouders van doven en via hen op het benaderen van Gemeentelijke Diensten voor een mogelijke inbreng.
f) Lesmateriaal
In het afgelopen jaar werd verder gewerkt aan de uitbreiding van het beschikbare lesmateriaal, zoals pedagogische fiches die werden ontworpen tijdens de bijscholing van de moniteurs. Ook het plan voor de opleiding werd gezamenlijk aangepast om beter rekening te kunnen houden met de vooruitgang van de leerlingen. Dit plan werd eerst door de moniteurs uitgetest. Helaas is de KS promotie video, geproduceerd door Bibvision over het doven alfabetisatie werk van de KS, die gerealiseerd werd naar een script opgesteld door Jan, nooit afgemaakt door de uitvoerders. De KS heeft derhalve Bibvision de laatste betalingen onthouden. Wel is een voorlopig plan voor het lesprogramma voorbereid en voor het bijbehorende didactische materiaal dat in iedere foyer wordt gebruikt. Daarbij wordt ook gebruik gemaakt van bestaand lesmateriaal van de lagere scholen, iets wat zal bijdragen aan een betere erkenning van de getuigschriften van deelname die de leerlingen aan het eind van de cursus kunnen verkrijgen.
g) Samenwerking met de verenigingen van de ouders van dove kinderen
In de zijlijn van de moniteurs training vond ook overleg plaats met de ouders, om hun problemen te horen en oplossingen te vinden. De ouders vroegen bij deze gelegenheid om meer steun voor een betere begeleiding van hun dove kinderen en hun onderwijs. Hulp werd ook gevraagd bij het verkrijgen van juridische erkenning van de vereniging, evenals meer steun voor les- en ander schoolmateriaal en vergoeding van de moniteurs. In 2023 ontvingen 16 ouderverenigingen van dove kinderen steun van de KS om de vergoedingen van 21 moniteurs te bekostigen. Ook ontvingen verschillende ouderverenigingen steun op het lokale vlak, van de gemeente of andere donoren. Hulp bij het verkrijgen van geboortebewijzen is een andere wens van de ouderverenigingen.
h) Werk na Opleiding
Zeven andere verenigingen van ouders van dove kinderen hebben nu het voorbeeld van de oudervereniging van Keur Madiabel gevolgd: leerlingen van gevorderde leeftijd kunnen worden ondergebracht in lokale werkplaatsen van ambachtslieden om daar een vak te leren. Het gaat hier om het vak van kleermaker, kapper, bewerker van hout, metaal en aluminium, metselaar, elektriciën, schoenmaker, tuinder of restaurateur. AMCRE is bezig aan een statistische weergave van deze activiteiten.
i) Vergoeding van monitors
Met de steun van de RKWO wordt het belangrijkste deel van de vergoeding aan de 21 huidige monitors via AMCRE door de KS gefinancierd. Tegelijkertijd worden de (16) ouderverenigingen er door AMCRE op gewezen dat zij het zijn die de grootste bijdrage aan de betaling van de moniteurs moeten leveren in het belang van de continuïteit van dit belangrijke werk. Helaas is het in vele plaatsen nog moeilijk voor de ouderverenigingen om dit op te brengen.
B. Beter leven met verworven kennis
Dit programma van de KS sluit aan op het activiteitenprogramma van de Leerherbergen in Senegal.
Het voorstel ter rehabilitatie van de (3) leerherbergen die daarvoor in aanmerking komen werd door voormalig KS voorzitter Jan uitgewerkt en bij het UCN aangeboden, dat 5.000 euro’s heeft goedgekeurd voor de leerherberg van Cherif Lo.
C. Bevordering van Lezen
Nadat dit project enkele jaren goed heeft gelopen zijn de beheerders van de bibliotheekjes in beide plaatsen (Diarère en Ndondol) op problemen gestuit: deel van de in 2022 uitgeleende boeken werd niet meer teruggebracht. Door de bibliothecaris van Diarère is een nieuwe lijst met boeken ter compensatie van de verdwenen boeken ingediend. Het is de vraag of AMCRE de KS zou moeten verzoeken de bevoorrading met nieuwe boeken stop te zetten, totdat dit probleem is opgelost.
D. Versterking van de infrastructuren (foyers en Leerherbergen)
De bouw van een muur rondom de foyer in Gandiaye, in 2021 aanbesteed, werd in 2023 voltooid. De foyer van Gandiaye, gebouwd volgens dezelfde architectuur als de leerherbergen, wordt beschouwd als een prototype voor de verdere ontwikkeling van foyers voor doven. Hier geeft de monitrice een uitstekend voorbeeld. Zij werft persoonlijk ook financiële hulp.
Verder werd een viertal aanvragen ontvangen voor steun bij bouwprojecten, twee van UNESCO clubs (Cherif Lo en Ndondol) en twee van ouderverenigingen (Kaolack – deze aanvraag is ingetrokken, gefinancierd door anderen – en Gandiaye). Voor de overgebleven projecten zijn een aantal voorwaarden opgesteld, e.g. de vernieuwing van de associatie/club en de erkenning van eigendom van de grond door de gemeente. Inmiddels is een deel van het project in Cherif Lo gefinancierd door UCN en KS.
II. AMCRE:
AMCRE diende een activiteitenplan in met een budget voor 2024. In respons hierop gaf het KS bestuur aan garant te zullen staan voor een bedrag van maximaal 46.696 euro’s.
Het secretariaat van AMCRE bestond in 2023 uit 2 full-time krachten: de administrateur (Nfally Sany Diatta) en de training en gebarentaal specialist (Babacar Seck), part-time gesteund door gebarentaal specialist Francois Manga.
Het Bestuur van AMCRE bestaat uit 5 onbezoldigde leden: Babacar Fall (voorzitter), Fatou Ndiaye (secretaris), Mamadou Hervé Fall (penningmeester), Félicité Salzman (2e penningmeester), Aliou Doumbouya (lid communicatie) en twee adviseurs: Jan de Bosch Kemper (algemeen) en Honorine Fall (rekeningen).
Het AMCRE bestuur kwam gedurende 2023 één maal officieel bijeen, op 13 februari.
III. Vrienden van de KS
De lijst van Vrienden van de KS telt inmiddels een 50-tal families in Frankrijk en Nederland. De vrienden van de KS in Nederland ontvingen een speciale informatie brief over de KS en haar activiteiten. In Frankrijk en Nederland brachten de vrienden in 2023 samen een bedrag van 1.800 euro’s bijeen.
IV. P.R. activiteiten
De KS Nieuwsbrief is in 2023 twee maal uitgekomen.
De KS Website is tijdens de bestuursretraite in de Lot grondig onder handen genomen. Een eerste nieuwe versie van de website werd gelanceerd door bestuursleden Philippe en Paul in november 2023. Een update wordt gelanceerd in 2024.
De Kemperstichting bracht een nieuwe brochure/flyer uit met de kern informatie over het KS doven programma in Senegal in een notendop.
V. Bestuurszaken
Gedurende 2023 bestond het bestuur uit: Carla Geus (voorzitter), Paul de Walick (penningmeester), Wilma Goppel (secretaris), Jan de Bosch Kemper (lid – contact AMCRE), Bert Schortinghuis (lid – contact België), Philippe Geus (lid- website en PR), Maaike Smit Sibinga (lid -website, archief).
Van 21-27 mei kwam het voltallige KS bestuur voor een werkweek bijeen in de Lot, Frankrijk, bij voorzitter Carla. Basis documenten werden opgesteld, herzien en/of waar nodig gecompleteerd. Er werd gezamenlijk aan de vernieuwde opzet van de website gewerkt.
Op 8 oktober vond de jaarlijkse bestuursvergadering plaats in Schilde, België, bij bestuurslid Bert thuis. De in de Lot voorbereide strategieën werden goedgekeurd. Voor het daar door AMCRE gepresenteerde budget voor 2024 werd een bedrag van 46.696 euro’s gegarandeerd. Met dankbaarheid werd kennis genomen van de door inspanningen van het KS bestuurslid Bert wederom verkregen donatie van de gemeente Schilde: 1.820 euro’s, voor de jaarlijkse (bij) scholing van de moniteurs.
In 2023 nam bestuursvoorzitter Carla samen met Jan en secretaris Wilma deel aan de training van moniteurs in Bignona (12-17 januari 2023). Carla bezocht ook Gandiaye, en vervolgens Ndondol, Diarère en Pikine.
Secretaris Wilma nam samen met penningmeester Paul en bestuurslid Jan deel aan een AMCRE bestuursvergadering op 13 februari 2023.
VI. Financiën 2023
Het Kemperfonds. In het jaar 2023 heeft het Kemperfonds, na een slecht 2022, zijn inkomsten verder hersteld, omdat de financiële markten aantrokken, hetgeen gunstig was voor de ontwikkeling van het Kemperfonds. Zo bedroeg de waarde van het Kemperfonds op 01-01-2023 nog € 405.801,13 en op 31-12-2023 was de waarde gestegen tot € 430.287, een stijging van 12,5%. Hierbij wel aangetekend dat de Kemperstichting € 25.000,- uit het Kemperfonds heeft laten overboeken op de KS rekening courant voor betaling aan lopende projecten.
Overzicht van de Kemper rekening
Kemperfonds
Waarde Kemperfonds op 31-12-22
405801,13 €
Waarde Kemperfonds op 31-12-23
430287,00 €
Jaaroverzicht 2023 bankrekening ABN/AMRO no NL54ABNA0610929062
Na de voorjaarsvergadering in de Lot (Frankrijk) in de context van een werkweek vond deze tweede bijeenkomst van het KS bestuur op 8 oktober plaats in Schilde (België). Hier werd verder gewerkt aan de nieuwe versie van de website van de Kemperstichting. Met betrekking tot ons programma voor de doven in Senegal werd de inzet van KS geactualiseerd in een ‘interne beleidsnota’. Hierin worden Filosofie, Doel, Strategie, Ontwerp van projecten en Organisatie toegelicht. Ook wordt daarin aandacht besteed aan de rol van ouders en ‘monitors’ (alfabetiseurs) en hoe KS bijdraagt aan de financiering van dit programma.
De ingediende aanvraag (46.696€) voor donaties aan projecten en het functioneren van AMCRE voor 2024 werd in haar geheel goedgekeurd. Ook nam onze stichting deel met een stand aan een tentoonstelling van partners georganiseerd door de ‘Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking van Schilde’ (GROS), die al vele jaren een bijdrage geeft aan het KS programma voor doven.
Het Unesco Centrum Nederland (UCN) in Amsterdam gaf gevolg aan een aanvraag van de Unesco Club in Cherif Lo (Senegal) voor de renovatie van haar Leerherberg. Deze werd daar in 1991 met een UCN donatie als eerste gebouwd in het kader van de “Caravan de l’Alphabétisation” (1990-2000). Deze Leerherberg heeft nu een formele plaats gekregen in het gemeentelijk bezit (patrimoine) van de gemeente.
Opening schooljaar in de Foyers voor doven
Zoals gebruikelijk werd het schooljaar 2023-2024 in de foyers voor doven geopend in november. Daaronder was een nieuwe Foyer in Guediawaye (stadswijk van Dakar). Dit jaar voldeden 16 foyers (waarvan 5 met twee klasjes) aan de voorwaarden voor een toelage van de KS waarvan een gedeelte werd gedekt met een donatie van RKWO. In totaal werden 42 nieuwe dove leerlingen ingeschreven, 148 doven vervolgden hun curses. Sinds 2003 heeft KS nu 712 dove kinderen, waarvan 266 meisjes geholpen.
Bijscholing van Monitors en consultatie met ouders van doven
Van 18 tot 23 december namen 8 monitors in foyers voor doven in Dakar en nabije provincies deel aan de bijscholing georganiseerd op de begane grond in het bureau van AMCRE in Tivaouane Peulh (voorstad van Dakar). Gedurende deze training werd ook de vaardigheid van deze monitors getest en ontvingen zij een certificaat waarop deze wordt vermeld: 2 daarvan waren heel goed, 2 goed en 2 voldoende. 2 monitors konden de tests niet voltooien. Aan het slot van deze bijscholing namen ook vertegenwoordigers van associaties van ouders en vrienden van doven deel.
Na een levendige presentatie kwam een uitwisseling van ervaringen tot stand waarin een rechtspraak in het binnenland centraal stond. Een nog jonge dove vrouw was er van beschuldigd haar baby te hebben vermoord door die in een put te hebben geworpen. De dove vrouw (geen oud leerling van ons) begreep niets van het verhaal en was radeloos. De rechtbank had één van onze trainers gevraagd in te springen als vertaler van ‘haar gebaren’. De trainer begreep het probleem maar kon de rechtbank niet van haar onschuld overtuigen en de vrouw werd voor vele jaren tot gevangenis veroordeeld. Dit incident maakte aan ouders en trainers heel duidelijk waarom wij de dove kinderen vertrouwd maken met hun situatie en ‘gebarentaal’ erkend willen zien als ‘legaal’ middel van communicatie.
Verder werd hier besloten de training en bijscholing van moniteurs met meer regelmaat voort te zetten via het internet. Om dit mogelijk te maken zullen de middelen daartoe moeten worden versterkt.
Bijscholing van Monitors en consultatie met ouders van doven
Van 9 tot 14 januari werd een tweede bijscholing van monitors en consultatie met ouders van dove kinderen georganiseerd gedurende het schooljaar 2022-23. Hierin werden tot deelname uitgenodigd de monitors van actieve foyers die niet aanwezig waren in de eerste bijscholing die dit schooljaar in december 2022 werd georganiseerd in het nieuwe bureau van AMCRE bij Dakar. Deze tweede bijscholing vond plaats in een Centrum voor gehandicapten waar de Foyer voor doven in Bignona is gehuisvest. Het was de eerste keer dat een bijscholing en consultatie werd georganiseerd in de Casamance, het zuiden van Senegal. Zoals ook in Dakar, namen ouders van dove kinderen deel in een consultatie waarin bekeken werd hoe het ‘Réseaux de Foyers de Sourds’ (RFS), AMCRE en KS de rentabiliteit van hun inzet kunnen versterken. KS bestuursleden Carla, Wilma en Jan namen deel zoals ook Nfally Diatta en Babacar Seck van Amcre als resources personen in de bijscholing. In ‘follow-up’ betreffende deze consultaties werden nieuwe leden gekozen in het bureau van het netwerk RFS waarin de Foyers als groep vertegenwoordigd zijn.
Bezoek van KS bestuur aan Foyers en Centrums CRE (‘Leerhergen’) in Senegal
Van 13 tot 16 februari bezochten Wilma, Paul en Jan respectievelijk secretaris, penningmeester en KS bestuurslid, de Foyers voor doven en CRE in Dakar en in het binnenland. De CRE in Malika wordt momenteel met een plaatselijke donatie ‘verbouwd’ tot een groot Centrum. Gedurende deze bouw is de hier gevestigde ‘Foyer voor doven’ ondergebracht in een ‘Centrum voor de Jeugd’. De Unesco club in ‘Cherif Lo’ hernieuwde haar bureau en nam de renovatie van haar CRE zelf ter hand. Daarbij vroeg zij financiële hulp. KS waardeerde dit initiatief met een plaatselijke inzet waaraan Jan ook persoonlijk bijdroeg. De rest van de aanvraag wordt elders voorgedragen. Ook de Foyer voor doven in Gandiaye diende een gerechtvaardigde aanvraag in om deze Foyer te kunnen ontwikkelen tot een ‘model’ mini centrum voor doven. Ook hiervoor zal KS zich inzetten. De ‘Foyer voor doven’ ondergebracht in de ‘école inclusive’ in Kaolack, heeft inmiddels een plaatselijke donor gevonden om het ter beschikking gestelde lokaal te renoveren. Dit initiatief werd zeer gewaardeerd door de KS bestuursleden. Daarbij blijft de KS inzet voor de monitors van kracht. In Ndondol, vroegen de KS bezoekers de burgemeester een vernieuwing van de Unesco club te begeleiden zodat de daar gevestigde CRE met haar potentieel kan worden geholpen.
Een werkweek voor het KS bestuur in de Lot (Frankrijk)
Van 21 tot 27 mei organiseerde de voorzitter Carla, een KS vergadering met een werkweek. In haar huis(je), in de Lot (Frankrijk), ontving zij het hele bestuur. Dagelijks werd begonnen met een les in gebarentaal verzorgd door het AMCRE team in Dakar. Hiervoor werd met succes, per Skype een verbinding gelegd. Daarna werkten bestuursleden afzonderlijk of in groepjes aan de uitvoering van taken die gedeeltelijk of geheel onuitgevoerd bleven liggen van de lijst opgesteld in de voorgaande KS vergadering. De belangrijkste daaronder was een revisie van de presentatie van KS op het internet. Het werd met name belangrijk geacht dat vrienden en donor partners in Nederland, België en Frankrijk zich er thuis kunnen voelen. Op eenvoudige wijze moeten zij hun inbreng en bijdrage aan KS projecten kunnen overmaken. Terwijl verwacht mag worden dat het ‘Kemperfonds’ verder zal worden aangevuld, willen wij ook donaties van kleinere donors en associaties aanmoedigen. Hiertoe wil KS, aanvragen uit het veld in Afrika en ingebracht via AMCRE onderbrengen in een aantal gerichte micro-projectjes. Daarvoor werd ook gewerkt aan materiaal (brochures, videoclips, kakamoto’s…) dat kan worden ingezet ter begeleiding van presentaties bij partners en geïnteresseerden.
Sinds de oprichting van AMCRE (Association des Amis des Centres de Ressources Educationnelles) als onafhankelijke Senegalese poot van KS in Dakar is haar kantoor kosteloos ondergebracht bij Jan in Dakar. Het begon in 2007 in zijn woonhuis in Point E en verhuisde in 2012 naar een appartement in wijk (Keur Salam) in Tivaouane Peulh. Vandaar is AMCRE in 2023 ondergebracht in een definitieve behuizing.
Dit gebouwtje realiseerde Jan in 2015 in de nabijgelegen wijk (Darou Rakhman 1) om te tonen dat woningen ook met beperkte middelen beter gebouwd kunnen worden dan wat momenteel als standaard gekopieerd wordt. Het is gebruikelijk geworden dat daarbij vrijwel het hele terrein van 10 bij 15 m wordt volgebouwd. Deze aaneengesloten woningen krijgen daardoor bijna geen natuurlijke verlichting en ventilatie.
Dat is bij het prototype van Jan niet het geval. Geïnspireerd op een traditionele behuizing in een dorp met ‘cases’ rond een ‘cours’, is daar een gemeenschappelijke open ruimte op de begane grond, met kleinere vertrekken (de vroegere ‘cases’ rond een patio op de verdieping en een dakterras. Hier heeft AMCRE haar kantoor en zijn ook gastverblijven ter beschikking voor bezoekers. De begane grond is beschikbaar voor bijeenkomsten zoals voor bijscholing van monitors en promotie van gebarentaal voor doven.
Kantoor van Nfally samen met Babacar
KS Jaarvergadering ten huize van KS bestuurslid BertSchortinghuis in Schilde, België
Op 11 oktober/2022 organiseerde KS haar jaarvergadering traditie getrouw bij Bert Schortinghuis in Schilde, Belgie. Helaas was Jan gehospitaliseerd is in Lille. Tegen het einde van de vergadering werd er via SKYPE met Jan en Philippe Geus, KS bestuurslid Frankrijk, contact gemaakt waardoor belangrijke zaken plenair doorgesproken konden worden. Het AMCRE budget voor ‘23 werd besproken en goedgekeurd. Men was het eens met de gevraagde salarisverhoging van de AMCRE staf en de honorering van de vrijwilligers met10%. Dit ivm de extreme inflatie die Senegal treft. KS in België: Bert heeft bij de gemeente SCHILDE wederom €2,000 opgehaald dank zij zijn actieve lobby activiteiten. Voorzitter Carla Geus: de lijst van in Frankrijk woonachtige donateurs dijt gestadig uit. Harco de Bosch Kemper (KS adviseur) kondigt aan dat jaarlijks een lezers-vriendelijke variatie van de Nieuwsbrief uit zal gaan naar de Nederlandstalige vrienden van de KS. De opgaven waarvoor het bestuur staat: toekomst van de KS, PR strategie en fondsenwerving, verbetering website. De kandidatuur van Maaike Smit Sibinga wordt goedgekeurd waarmee de nodige bestuursverjonging is ingezet. Eind mei treft het KS bestuur zich voor een retraite in de Lot waar eerder genoemde zaken aangepakt gaan worden.
Op 10 november nam het `KS bestuur afscheid van Albert Kuiper (of de foto links) die het bestuur vanaf … gediend heeft, eerst als penningmeester en later voor de PR. Bij dezelfde gelegenheid werd Maaike Smit Sibinga verwelkomd als nieuw bestuurslid.
Bijscholing van Monitors en consultatie met ouders van doven (foto van meeting)
In december werd in de nieuwe behuizing van AMCRE het eerste deel van de jaarlijkse bijscholing van monitors van doven georganiseerd. Terwijl de jaarlijkse training van monitors die nu op twee verschillende locaties in Senegal plaatsvind, wordt deze training nu ook afgerond met een bijeenkomst van verenigingen van ouders met een ‘foyer’ waarin werkwijzen worden geëvalueerd en bijgesteld.
Daarbij vindt de initiatie van monitors in communicatie per gebarentaal momenteel plaats in ‘foyers’ met associaties van ouders in de nabijheid die goed functioneren. Om operationele foyers hiervoor te selecteren wordt nu ook gewerkt aan de ‘kwalificatie’ van foyers.
In 2022 werd de uitvoering van KS activiteiten weer ‘normaal’ na de invloed van COVID in vorige jaren. De onderhandelingen met de centrale overheid vertoonden helaas geen voortgang. De medewerking van de plaatselijke overheden steeg echter aanmerkelijk en het AMCRE/KS team in Dakar verlegde haar focus daarom op naar deze instituties via de organisaties van dove ouders.
Voortgang projecten
Training van dove kinderen
a) Lessen gebarentaal
Het schooljaar 2021/’22 begon in de meeste foyers (doven opleiding centra) op 1 november ’20, en telde 206 leerlingen waarvan 72 meisjes, verspreid over de 16 operationele foyers. Van dit totaal waren 47 nieuwe leerlingen. De lessen in alfabetisatie en gebarentaal werden gegeven door 22 monitors aangesteld door ouders en vrienden van doven. In 2022 werd wegens succes in ’21 voor het tweede jaar les in gebarentaal gegeven aan 100 niet-doven, zoals ouders, vrienden van de doven en met name lagere school leerlingen. Dit gebeurde in de helft van alle doven foyers, met een aantal van 88 niet-dove leerlingen. De samenwerking met de lagere scholen in de buurt van de foyers bleef goed. Sommige schoolhoofden stelden zelfs een klaslokaal ter beschikking voor deze lessen ter bevordering van een betere communicatie tussen wel en niet horenden.
Dat sommige gevorderde dove leerlingen hun monitor hielpen in het lesgeven aan nieuwe leerlingen liep ook in 2022 goed (“aanpak van onderwijs voor doven door doven”), met een ’fiche de suivie’ voor iedere leerling.
b) Controles
De controle bezoeken van AMCRE werden weer hervat. Er vonden drie missies plaats: naar Diamagene, Malika en Pikine. Maandelijks vonden controle bezoeken plaats met name in de foyers in de voorsteden van Dakar. Tijdens deze bezoeken wordt de kwaliteit van het lesgeven gecontroleerd en waar nodig de vereniging van de ouders van doven met raad en daad bijgestaan. Steeds meer wordt door AMCRE staf ook gewerkt met de moderne techniek: d.m.v. video gesprekken via Whatsapp wordt contact gemaakt met de monitor en met de leerlingen om zo de prestaties van monitors en leerlingen te kunnen evalueren en indien nodig in de Training van moniteurs te verbeteren.
c) Training van de moniteurs
Een herscholing cursus van moniteurs vond plaats van 12-17 december ’22 in het nieuwe kantoor van AMCRE, Tivaouane Peuhl gedurende welke 9 monitors moniteurs uit de nabij liggende regio’s getraind werden. Ook sommige ouders en vrienden van de doven namen deel aan de cursus. Francois Manga en Babacar Seck waren de trainers van de moniteurs. Aan het einde van de cursus werden de moniteurs aan een test onderworpen teneinde een zekere garantie te hebben van hun kunnen. Zij worden nl ook geacht andere nieuwe moniteurs op te leiden.
d) Samenwerking met openbare scholen in de buurt van de foyers
Deze samenwerking is erg belangrijk voor de bevordering van de integratie van de dove kinderen in de samenleving van de horenden. De monitors moniteurs van een aantal foyers voor doven (Gandiaye, Kaolack, Keur Madiabel, Bignona en Diohine) namen deel aan het programma “Cellules Pédagogiques”, georganiseerd door onderwijzers om het lager onderwijs uit te breiden met activiteiten van plaatselijk belang.
e) Samenwerking met de overheid
Het Ministerie van Onderwijs heeft zich indertijd (’21) gecommitteerd aan het voorbereiden van een nieuwe overeenkomst (Protocol d’Accord) met de KS, waarin naast de erkenning van het werk van de KS/AMCRE het bedrag van de overheidssteun in de kosten en samenwerking tussen openbare lagere scholen en de doven foyers, en het maken van een video zou worden opgenomen. In afwachting van het opstellen van deze overeenkomst, gaat AMCRE zich voortaan toeleggen op het versterken van de verenigingen van ouders van doven en via hen op een mogelijke inbreng van Gemeentelijke Diensten.
f) Lesmateriaal
In het afgelopen jaar werd tijd besteed aan de voorbereiding van een grotere diversiteit van lesmateriaal en – werk dat in 2023 wordt voortgezet. Tevens werd er een KS promotie video geproduceerd over het doven alfabetisatie werk van de KS. Deze werd gerealiseerd door Bibvision, naar een script opgesteld door Jan, gebruik makend van reserve fondsen van AMCRE. De film wil het publiek meer bij dit werk betrekken en de ouders van dove kinderen het belang van onderwijs voor hun kinderen te laten inzien.
g) Werk na Opleiding
Zeven andere verenigingen van ouders van dove kinderen hebben nu het voorbeeld van de oudervereniging van Keur Madiabel gevolgd: leerlingen van gevorderde leeftijd worden onder gebracht in lokale werkplaatsen van ambachtslieden om daar een vak te leren. Het gaat hier om het vak van kleermaker, kapper, bewerker van hout, metaal en aluminium, metselaar, elektricien, schoenmaker, tuinder of restaurateur. AMCRE is bezig van deze activiteiten in kaart te brengen.
h) Vergoeding van moniteurs
Met de steun van de RKWO wordt het belangrijkste deel van de vergoeding aan moniteurs via AMCRE door de KS gefinancierd. Tegelijkertijd worden de ouderverenigingen er door AMCRE op gewezen dat zij het zijn die de grootste bijdrage aan de betaling van de moniteurs moeten leveren in het belang van de continuïteit van dit belangrijke werk. Helaas is het in vele plaatsen nog moeilijk voor de ouderverenigingen om dit op te brengen.
Beter leven met verworven kennis
Dit programma van de KS sluit aan op het activiteiten programma van de Leerherbergen in Senegal.
Het voorstel ter rehabilitatie van de leerherbergen die daarvoor in aanmerking komen werd door de voormalig KS Voorzitter uitgewerkt en is bij de het Centre National des Ressources Educationnelles (CNRE) aangeboden
Bevordering van Lezen
Nadat dit project enkele jaren goed heeft gelopen zijn de beheerders van de bibliotheekjes in beide plaatsen (Diarere en Ndondol) op problemen gestuit: de uitgeleende boeken werden niet meer teruggebracht. Dientengevolge voelde AMCRE zich genoodzaakt de KS te verzoeken de bevoorrading met nieuwe boeken stop te zetten, totdat dit probleem is opgelost.
Versterking van de infrastructuren (foyers en Leerherbergen)
De bouw van een muur rondom de foyer in Gandiaye, in 2021aanbesteed, werd in 2022 voltooid. De foyer van Gandiaye, gebouwd volgens dezelfde architectuur als de leerherbergen, wordt beschouwd als een prototype voor de verdere ontwikkeling van foyers voor doven.
Verder werd een viertal aanvragen ontvangen voor steun bij bouwprojecten, twee van UNESCO clubs en twee van ouderverenigingen. Na bestudering door AMCRE zullen er meer details moeten worden verschaft alvorens deze projecten aan donoren kunnen worden voorgelegd.
AMCRE:
AMCRE diende een activiteiten plan in met een budget voor 2023. In respons hierop gaf het KS bestuur aan garant te zullen staan voor een bedrag van maximaal 43,330 Euro.
Het secretariaat van AMCRE bestond in 2021 uit 2 full-time krachten, waarvan de administrateur (Nfally Sany Diatta) en 1 stagiaire (Lamine Diallo). Verder waren er twee gespecialiseerde krachten voor het doven project: François Manga en diens assistent (Mamadou Seck).
het Bestuur van AMCRE bestaat uit 5 onbezoldigde leden: Babacar Fall (voorzitter), Fatou Ndiaye (secretaris), Mamadou Hervé Fall (penningmeester), Félicité Salzman (2e penningmeester), Aliou Doumbouya (lid Communicatie) en twee adviseurs: Jan de Bosch Kemper (algemeen) en Honorine Fall (rekeningen).
III. Vrienden van de KS
De lijst van Vrienden van de KS in Frankrijk telt inmiddels een 50-tal families in Frankrijk en
Nederland. De vrienden van de KS in Nederland ontvingen in de maand …..een speciale informatie brief over de KS en haar activiteiten. In Frankrijk brachten de vrienden in 2022 een bedrag van 590 Euro o; in Nederland was dat 549 Euro. Dat is in totaal 1,139 Euro van alle vrienden van de KS.
P.R. activiteiten
Nieuwsbrief: de KS Nieuwsbrief is in 2022 2 x uitgekomen.
KS Website: wordt door de penningmeester up-to-date gehouden.
Bestuurszaken
Het KS bestuur kwam op 9 oktober bijeen voor de Jaarvergadering in Schilde. Wegens de hoge inflatie in Senegal werd akkoord gegaan met een 10% salarisverhoging van de staf eveneens eenzelfde verhoging van de vergoeding van de vrijwilligers. Met dankbaarheid werd kennis genomen van de door inspanningen van het KS bestuurslid Bert wederom verkregen donatie van de gemeente Schilde; ofschoon het exacte bedrag nog medegedeeld moet worden kan op een bijdrage van om en nabij de 2000 Euro worden gerekend. KS Bestuursleden Malinda Van Geijtenbeek – de Vos van Steenwijk en Melcher de Bosch Kemper besloten in 2022 definitief afscheid te nemen van het bestuur. De kandidatuur van een nieuw bestuurslid Maaike Smit Sibinga werd goedgekeurd. Op 10 November werd door het bestuur officieel afscheid genomen van voormalig KS penningmeester en PR lid Albert Kuiper, na een periode van 2006. jaar vrijwillige dienst verleend te hebben aan de Kemperstichting. Bij dezelfde gelegenheid werd kennis gemaakt met Maaike Smit Sibinga
In 2022 bracht voorzitter Carla samen met KS bestuurslid Jan een bezoek aan Pete, Cherif Lo. Carla ondernam samen met secretaris Wilma en logée Els Labberton een missie naar Gandiaye, en vervolgens aan Ndondol, Diarere en Pikine.
Secretaris Wilma nam samen met bestuurslid Jan deel aan een AMCRE bestuursvergadering in mei 2022.
VI Financiën 2022
1. het Kemperfonds
Het jaar 2022 heeft door diverse rentestijgingen en de oorlog in Ukraine tot een fors verlies geleid op de financiële markten hetgeen ook ongunstig was voor de ontwikkeling van het Kemperfonds.
Zo was de waarde van het Kemperfonds op 1-1-2022 nog € 482.606,77 en op 31-12 2022 was de waarde gedaald tot € 405.801,13.
Hierbij wel aangetekend dat de Kemperstichting € 25.000,- uit het Kemperfonds heeft laten overboeken op hun rekening courant voor betaling aan lopende projecten.
Er werd gedurende het tweede half jaar van 2021 geen gevolg gegeven door DALN (Direction de Alphabétisation et de Langues Nationales) aan het bezoek van AMCRE en Jan (in naam van KS) op 20 mei 2021. Gedurende dit bezoek zette de DALN een eerste stap in de formulering van een « Protocole d’Accord » tussen DALN en KS waarin ook een financiële bijdrage van het Ministerie van Onderwijs zou worden vastgelegd. De directrice van DALN verzocht ons geen foto’s van ons bezoek te maken. AMCRE leverde gedurende de maand mei alle benodigde statistieken en info daarvoor, en vroeg DALN naar gemaakte voortgang in de opstelling van het « Protocole ». Er kwam geen respons en AMCRE besloot ook verder niet aan te dringen. Kennelijk is het Ministerie van Onderwijs verlegen met ons verzoek en werd het opzij geschoven… Ook de Senegalese equipe van dove voetballers, kreeg geen gehoor bij het Ministerie van Sport bij hun aanvraag ter financiering van hun deelname een kampioenschap in Kenya. Dat veranderde onmiddellijk toen de president daar kennis van nam. Daarna liep alles als van een leien dakje. De equipe kwam terug met een veroverde « Cup » (Bravo daarvoor: Kampioen van Afrika) Daarvoor ontvingen zij van de president een forse beloning.
Productie van een tweede KS-AMCRE promotie video en tentoonstelling in Schilde
Omdat KS en AMCRE zich moreel gebonden achten, blijven zij ouders van verspreid wonende dove kinderen helpen een met effectief beheer van hun Foyer. Om onze strategie, inzet en behaalde resultaten over een periode van bijna 20 jaar verder zichtbaar te maken bij nog niet betrokken gemeentes, de overheid en partners, heeft AMCRE aan ‘Bib-Vision’ gevraagd een tweede promotie video te produceren. Bib-Vision produceerde ook in 2014 onze eerste promotie video nog steeds te zien op de KS website. Deze tweede video zal ook tonen hoe in de Foyers met gebarentaal gealfabetiseerde dove kinderen een effectieve plaats hebben gevonden in de plaatselijke gemeenschap. Op 26 september presenteerde KS haar inzet voor de doven in Senegal in een door GROS in Schilde georganiseerde tentoonstelling. Een belangrijk aantal NGO’s en verenigingen presenteerden daar hun kleinschalige projecten. Ter gelegenheid hiervan publiceerde KS een Nederlandstalige folder waarin haar ontstaan en doelstelling wordt toegelicht. Ook in Schilde, het best bereikbaar voor bestuursleden uit Nederland, België en Frankrijk, vond op 3 oktober de KS jaarvergadering plaats. Gedurende deze vergadering werd het functioneren van KS en AMCRE doorgelicht. Er werd waargenomen dat beiden correct en transparant functioneren. Versterkingen worden overwogen vooral met het oog op de lange termijn, fondsenwerving en partners. We moeten doelgericht verder gaan en hoeven niet ‘groter’ te worden.
Bijscholing van monitors en consultaties met associaties van ouders
Van 13 tot 18 december werden in de CRE van ‘Keur Madiabel’ 9 monitors bijgeschoold werkzaam in de Foyers voor doven in Keur Madiabel, Gandiaye, Kaffrine en Bignona. Zoals in het voorjaar dit jaar in Tivaouane Peulh (Dakar) werd ook hier overlegd met associaties van ouders om effectief beheer te bewerkstelligen en de toekomst te waarborgen. Gedurende deze bijeenkomst was het team van Bib-Vision actief om interviews te registreren ook met werkgevers van oud leerlingen. Bij afsluiting van dit seminar besloten de associaties van ouders en vrienden, een ‘pers conferentie’ te organiseren bij het lanceren van deze promotie.
